Incontinentie is enorm vervelend. Wanneer u hier last van heeft of begint te krijgen, wilt u hier het liefst alles over weten. Gelukkig zijn er een aantal manieren om het leven met incontinentie makkelijker te maken. Daarvoor moet u deze manieren en hulpmiddelen wel kennen. Daarnaast is er ook een verschil tussen incontinentie bij mannen en bij vrouwen. Het is daarom tijd voor wat uitleg over deze aandoening: wat is het, wat zijn de oorzaken van incontinentie en hoe u incontinentie kunt behandelen.
Wat is incontinentie
Incontinentie is een aandoening waarbij u weinig tot geen controle meer heeft over het ophouden van uw urine of ontlasting. Dat kan komen doordat de bekkenbodemspieren niet meer sterk zijn, waardoor u uw plas niet meer kunt ophouden. Het kan ook zo zijn dat uw sluitspier niet meer sterk is, waardoor u uw ontlasting niet meer kunt ophouden. Indien u alleen urine verliest, staat dat bekend als urine-incontinentie. Indien u zowel urine als ontlasting verliest staat dat bekend als dubbele incontinentie. Dit kan erg vervelend zijn, omdat er vaak schaamte bij komt kijken. Toch kun u niets doen aan het feit dat u last heeft van deze aandoening. Als u het erg vervelend vindt of er veel hinder van heeft kunt u proberen er iets aan te doen, bijvoorbeeld door in behandeling te gaan of een hulpmiddel aan te schaffen. Incontinentie kan bij iedereen voorkomen, maar komt vaker voor op latere leeftijd. Zowel mannen als vrouwen kunnen last krijgen van incontinentie, er is wel een verschil tussen incontinentie bij mannen en incontinentie bij vrouwen.
Incontinentie bij mannen
Als mannen last hebben van incontinentie kan dit verschillende oorzaken hebben. Zo kan het gebeuren wanneer u moet lachen, hoesten of niezen. Daarnaast is er vaak sprake van incontinentie bij sterke aandrang om te plassen. U kunt het dan niet langer ophouden en verliest urine. Dit kan gaan om een beetje maar ook om veel urine. In tijden van ernstige stress kunnen de klachten verergeren en zult u vaker de aandrang hebben om te moeten plassen. Andere mannen hebben last van urineverlies wanneer zij veel inspanning moeten leveren, bijvoorbeeld tijdens het sporten. Dan is er ook nog een gecombineerde incontinentie. U heeft dan last van de bovenstaande oorzaken tegelijk. Het is dan moeilijk om een situatie waarin u urine verliest te vermijden, omdat het veel voorkomt. Een andere vorm van incontinentie die bij mannen voorkomt is overloopincontinentie. Deze vorm van incontinentie zorgt ervoor dat u gedurende de dag enkele druppels urine verliest.
Incontinentie bij vrouwen
Vrouwen die incontinent zijn hebben vaak te maken met andere oorzaken dan mannen. Vrouwen hebben hier veel last van. Urineverlies kan bij vrouwen optreden bij inspanning, denk hierbij aan lachen, niezen, hoesten. De vrouw heeft op dat moment geen controle meer en kan de plas niet langer ophouden. Dit is erg vervelend, omdat deze situaties moeilijk te vermijden zijn. Ook treedt er incontinentie bij vrouwen op wanneer zij een inspanning leveren. Zo hebben veel vrouwen te maken met urineverlies wanneer zijn springen, rennen of zelfs traplopen. Deze incontinentie staat vaak in verband met een bevalling. Maar ook zonder een bevalling kunnen vrouwen incontinent raken. Andere vormen van incontinentie bij vrouwen zijn urineverlies bij aandrang, wanneer u niet langer uw plas kunt ophouden tot u bij het toilet bent. Het kan dan gaan om de gehele blaasinhoud maar ook om enkele druppels. Tot slot kunnen vrouwen last hebben van incontinentie met een gecombineerde oorzaak.
Incontinentie bij ouderen
Na uw zestigste levensjaar neemt de kans op incontinentie toe. Slechts de helft van alle ouderen met incontinentie besluit om naar de dokter te stappen. Dat is een kwalijke zaak, want dit is niets om u voor de schamen. Neem dus altijd contact op met uw huisarts wanneer u merkt dat u geen of minder controle heeft over uw ontlasting. Incontinentie bij ouderen kan ontstaan door ziektes of door de bestrijding van ziektes. Zo kan het gepaard gaan met medicatie die u gebruikt. Het kan daarnaast ook om psychische factoren liggen. Bij de fysieke oorzaken kunt u nagaan of u last heeft van een van uw organen als de blaas, darmen of bekkenbodem. Ook afwijkingen in het zenuwstelsel kunnen incontinentie veroorzaken. Bij de psychische oorzaak kunt u denken aan het feit dat u vergeetachtiger wordt en daardoor de aandrang om naar het toilet te gaan soms begint te verwaarlozen. Ook kunnen depressieve- en angstklachten urineverlies verergeren.
Incontinentie vormen
Er zijn verschillende incontinentie soorten. We onderscheiden de volgende:
Aandrangincontinentie (urge-incontinentie)
Hierbij treedt een onverwachte drang tot plassen op. De blaas is dan overactief waarbij spieren in de blaaswand onverwacht samentrekken. Uit onzekerheid gaat mensen hierbij vaker en preventief naar het toilet.
Inspanningsincontinentie (stressincontinentie)
Zoals de naam al aangeeft, dit komt door inspanning, denk aan sporten, maar ook aan druk op de blaas door lachen, niezen of hoesten. De oorzaken bij vrouwen zijn bijvoorbeeld een verslapte bekkenbodem- of blaasspieren door een zwangerschap/bevalling of een verzakking van de baarmoeder of blaas. De oorzaak bij mannen kan een operatie van de prostaat zijn.
Overloopincontinentie
Dit treed op wanneer er een volle blaas is en deze druppel voor druppel overloopt. Een overvolle blaas kan optreden omdat de urine in eerste instantie al niet goed uit de blaas kan stromen of doordat de blaaswandspier niet goed functioneert.
Symptomen incontinentie
Dit zijn enkele symptomen van incontinentie. Let wel op, het zijn verschillende symptomen. U hoeft niet al deze symptomen te hebben om incontinent te zijn. Neem daarom altijd een bezoek aan de huisarts en leg uw klachten voor.
- Twee keer per maand of vaker last van urineverlies
- Urineverlies s'nachts
- Vaak te laat voor het toilet
- Bij lachen, hoesten of niezen verliest u urine
- Bij stress verliest u urine
- Bij lichamelijke inspanning verlies u urine
- U hebt het gevoel vaak te moeten plassen
- U gaat voor de zekerheid steeds vaker naar de wc
- U verliest regelmatig enkele druppels urine
- U plast vaker in uw broek
- U voelt zich neerslachtig of eenzaam
Behandeling incontinentie
Er zijn verschillende behandelingen om incontinentie tegen te gaan. Zo kunt u met fysiotherapie vaak al ver komen, om uw bekkenbodemspieren beter te trainen. Dit zorgt ervoor dat u uw plas beter kunt ophouden op de momenten dat het nodig is. Daarnaast zijn er ook operatieve ingrepen om incontinentie tegen te gaan. Zo kunt u bij diverse ziekenhuizen en plastisch chirurgen terecht met uw klachten. Is er bijvoorbeeld sprake van een verzakking dan kunt u dit laten herstellen doormiddel van een bandje dat operatief geplaatst wordt. 66% van de patiënten die deze ingreep ondergaat, heeft hierna geen klachten meer met betrekking tot urineverlies. Het is daarnaast een kleine ingreep die weinig tijd kost. Het bandje sluit de plasbuis wanneer u moet lachen, hoesten, niezen of een andere inspanning levert. Of het ook echt werkt weet u pas na de operatie, wanneer u veel hinder heeft van deze klachten is het voor u wellicht het proberen waard.
Hulpmiddelen
Wanneer u deze ingreep iets te heftig vindt, zijn er ook een aantal dingen die u zelf kunt doen om beter om te gaan met het urineverlies. Wanneer u van huis gaat, controleer dan of er toiletten in de buurt zijn. Wanneer u gaat slapen kunt u een po naast het bed zetten zodat u niet ieder kwartier naar het toilet hoeft te lopen. Ook een plaswekker is een veelgebruikt en handig incontinentie hulpmiddel. Bij vrouwen kan een tampon soms helpen, het vangt de urine niet op maar biedt wel een druk die helpt bij het ophouden van de plas. Er zijn daarnaast ook veel speciale onderbroeken en incontinentie luiers voor volwassenen. Een speciaal inlegkruisje tegen incontinentie biedt vaak ook een oplossing. Wanneer u iets moet oprapen kunt u het beste door die knieën zakken in plaats van bukken. Bukken zorgt namelijk voor een extra druk op de blaas. Hiernaast zijn er ook diverse matrasbeschermers en onderleggers te koop om uw matras schoon en droog te houden.